IPO là gì? Những thông tin cần biết về IPO

IPO là gì?

IPO nghĩa là gì? IPO – Tiếng Anh là Initial Public Offering có nghĩa gốc là “Phát hành lần đầu ra công chúng”. Thuật ngữ IPO được dùng để chỉ một công ty, doanh nghiệp lần đầu tiên huy động vốn rộng rãi từ công chúng thông qua việc lần đầu phát hành cổ phiếu và đưa chúng lên sàn chứng khoán. Trong đó, công chúng là một tập hợp các nhà đầu tư tiềm năng với giá trị chứng khoán chào bán đủ lớn. Sau lần đầu phát hành ra công chúng, các công ty cổ phần sẽ chính thức trở thành một công ty đại chúng hay còn được gọi là công ty cổ phần đại chúng.

Mục đích của hoạt động Initial Public Offering  – IPO là gì?

Nhu cầu gia tăng nguồn vốn cho công ty, doanh nghiệp luôn là công việc được ưu tiên, vì nhờ đó mà công ty có thể mở rộng phạm vi hoạt động và phát triển, thúc đẩy tăng nhanh nguồn thu hiệu quả hơn. Phát hành, niêm yết cổ phiếu trên thị trường chứng khoán đối với các công ty là phương án tốt nhất để gia tăng lượng vốn và tạo được rất nhiều cơ hội tài chính. Hình thức cổ phần hóa này còn giúp nhân viên – những người đồng hành cùng công ty sở hữu một lượng cổ phần nhất định từ công ty.

Để hiểu rõ mục đích của hoạt động IPO là gì, hãy tham khảo những chia sẻ dưới đây:

• Khẳng định nguồn lực và vị thế của công ty trước công chúng, góp phần gia tăng giá trị & định vị thương hiệu,  uy tín.
• Giúp huy động một lượng lớn vốn lớn từ nhiều nhà đầu tư trong cộng đồng thông qua việc bán cổ phiếu để mở rộng quy mô hoạt động.
• Quá trình IPO – Phát hành lần đầu ra công chúng mang nhiều giá trị hơn so với việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp.
• Quá trình IPO được xem là bước đệm phục vụ cho các quá trình sáp nhập và mua lại các doanh nghiệp nhỏ tiềm năng.
• Hoạt động cổ phần hóa góp phần thu hút nguồn nhân lực tiềm năng, xây dựng đội ngũ nhân viên chuyên môn cao.

Điều kiện để các công ty thực hiện IPO là gì?

Nhằm giúp các doanh nghiệp mới trên thị trường hiểu rõ điều kiện để thực hiện IPO là gì, hãy tham khảo những chuẩn mực cụ thể như sau:

• Công ty, doanh nghiệp phải có mức vốn điều lệ trong tất cả sổ sách kế toán tại thời điểm đăng ký thủ tục IPO là từ 30 tỷ đồng trở lên.
• Phải có phương án và lập kế hoạch cụ thể về việc thực hiện IPO, việc sử dụng nguồn vốn huy động được sau IPO được Hội đồng quản trị chấp thuận và cam kết về trách nhiệm.
• Hoạt động kinh doanh trong năm gần nhất cho tới thời điểm đăng ký phát hành cổ phiếu phải có lãi.
• Doanh nghiệp thuộc lĩnh vực cơ sở hạ tầng phải có ít nhất 1 dự án đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng thuộc đề án phát triển kinh tế – xã hội thuộc Bộ, Ngành, có dự án được cấp thẩm quyền, được tổ chức tài chính, chứng khoán bảo lãnh phát hành.
• Doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước phải thực hiện chuyển đổi sang loại hình công ty thành công ty cổ phần.
• Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài phải đăng ký chuyển đổi thành công ty cổ phần, thiết lập hồ sơ đăng ký IPO qua tư vấn của một công ty chứng khoán.

Các phương thức chào bán IPO là gì?

Dựa trên luật chứng khoán, hình thức IPO – chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng được phép thực hiện thông qua các phương thức sau:

• Các phương tiện thông tin đại chúng, bao gồm báo đài, truyền hình vô tuyến, Internet…
• Đấu giá kiểu Hà Lan (đấu giá giảm dần): là hình thức đấu giá khi một món hàng được chào bán với một mức giá rất cao, thậm chí cao hơn rất nhiều so với giá trị thực tế. Sau đó, giá này sẽ từ từ giảm xuống cho đến khi một trong những người đấu giá chấp nhận mức giá hiện tại.
• Mua buôn và chào bán lại
• Bảo lãnh cam kết
• Tự phát hành
• Dịch vụ với trách nhiệm cao nhất

Các thủ tục pháp lý để công ty tham gia IPO rất phức tạp với chế tài chặt chẽ và rắc rối. Chính vì vậy, mỗi phi vụ IPO thường cần các doanh nghiệp khác nhau hỗ trợ. Cụ thể, tại Hoa Kỳ, các công ty luật/công ty chứng khoán/ công ty kiểm toán sẽ đứng ra hỗ trợ.

Rủi ro khi triển khai IPO – chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng

• Chi phí phát sinh tăng cao, bao gồm phí phát hành, tư vấn, trung gian, kế toán, ngân hàng đầu tư…
• Việc minh bạch thông tin một cách tối đa khiến công ty, doanh nghiệp khó kiểm soát toàn bộ thông tin đưa ra công chúng cùng với những hệ lụy về giá trị thông tin.
• Chia sẻ và mất dần quyền kiểm soát hoạt động của công ty, doanh nghiệp phải thông qua biểu quyết từ các cổ đông.
• Áp lực duy trì tăng trưởng của doanh nghiệp sẽ tăng cao trước nguồn đầu tư từ thị trường và các cổ đông.
• Hội đồng quản trị và các nhà điều hành doanh nghiệp phải chịu nhiều trách nhiệm về pháp luật, các quy định, báo cáo trước công chúng…

Nhìn chung, IPO được xem như một quy trình tài chính phức tạp nhưng mang lại nhiều lợi ích. Giá trị mà IPO mang lại không chỉ trong phạm vi doanh nghiệp mà còn với các nhà đầu tư trên thị trường. IPO chính là bước khởi đầu cho quá trình một doanh nghiệp công khai giá trị hoạt động tài chính.

Một số câu hỏi thường gặp về IPO là gì?

Có những cách nào để thực hiện IPO?

Có rất nhiều cách để công ty thực hiện IPO. Có thể kể đến một số IPO thường được công ty thực hiện như:

• Cổ phiếu
• Chứng quyền

Để đăng ký IPO, công ty cần chuẩn bị hồ sơ như thế nào?

• Giấy đăng ký về việc IPO
• Điều lệ doanh nghiệp
• Bản cáo bạch
• Văn bản cam kết niêm yết hoặc đăng ký giao dịch cổ phiếu trên hệ thống sàn giao dịch sau khi hoàn thành đợt IPO.
• Quyết định của Đại hội đồng cổ đông trong việc phê duyệt phương án sử dụng nguồn vốn thu được sau khi IPO
• Cam kết bảo lãnh phát hành.
• Văn bản cam kết của các cổ đông lớn về việc duy trì nắm giữ tối thiểu 20% cổ phần của doanh nghiệp trong ít nhất 1 năm kể từ thời điểm kết thúc IPO.
• Hợp đồng giữa doanh nghiệp và công ty chứng khoán với vai trò tư vấn.
• Văn bản của ngân hàng về việc mở tài khoản phong tỏa nhận tiền mua cổ phiếu của đợt chào bán chứng khoán lần đầu tiên

Thoái vốn IPO nghĩa là gì?

Khi một doanh nghiệp nhận được số vốn đầu tư qua việc phát hành cổ phiếu, nhưng lại không tạo ra giá trị cho cổ đông bằng cách sử dụng quá lố hoặc bỏ túi riêng để làm giàu cho người sáng lập thì nó được coi là chiến lược thoái vốn IPO.